Cách đây 79 năm, ngày 02/9/1945, giữa Quảng trường Ba Đình đầy nắng, Chủ tịch Hồ Chí Minh thay mặt quốc dân đồng bào đọc bản Tuyên ngôn Độc lập khai sinh nước Việt Nam Dân chủ Cộng hòa, mở ra kỷ nguyên mới cho dân tộc: Kỷ nguyên độc lập dân tộc gắn liến với chủ nghĩa xã hội. Đến ngày nay, bản Tuyên ngôn Độc lập của Người vẫn tiếp tục tỏa sáng, trở thành ý chí, sức mạnh của toàn Đảng, toàn dân vững bước đi lên xây dựng quê hương, đất nước ngày càng phát triển giàu đẹp, phồn vinh.

Bản Tuyên ngôn Độc lập năm 1945 do Chủ tịch Hồ Chí Minh trực tiếp soạn thảo tại ngôi nhà số 48 phố Hàng Ngang, Hà Nội chỉ hơn 1.000 từ, nhưng lời lẽ vô cùng hào hùng và đanh thép, khẳng định chủ quyền thiêng liêng của đất nước; quyền độc lập và quyền tự quyết của dân tộc; quyền bình đẳng, quyền tự do và quyền mưu cầu hạnh phúc của mọi người dân Việt Nam. Đó là một bản hùng văn chính luận, sáng chói hào khí dân tộc Việt Nam, đầy đặn tình nghĩa đồng bào.

Chủ tịch Hồ Chí Minh đọc Tuyên ngôn Độc lập tại Quảng trường Ba Đình (Hà Nội), ngày 2/9/1945 (Ảnh tư liệu)

Thời gian đã đi qua hơn 2/3 thế kỷ, nhiều nội dung trong bản Tuyên ngôn Độc lập bất hủ đã được nhiều cá nhân, tổ chức nghiên cứu, nhằm làm sáng tỏ các giá trị trên nhiều lĩnh vực, cũng như sức lan tỏa mạnh mẽ của nó. Đọc và suy ngẫm, chúng ta càng thấy rõ hơn tầm cao tư tưởng, tầm nhìn chiến lược của Bác Hồ thể hiện đầy tâm huyết trong Bản Tuyên ngôn Độc lập lịch sử.

Như chúng ta đều biết, sau gần 90 năm phải chịu đựng ách lầm than, nô lệ, ngày tuyên bố đất nước hoàn toàn độc lập, Nhân dân ta làm chủ cuộc sống và vận mệnh của mình là một ngày trọng đại bậc nhất trong lịch sử của quá trình xây dựng, bảo vệ, phát triển của dân tộc và đất nước. Và đối với lãnh tụ Hồ Chí Minh, hoài bão, ý tưởng của Người nung nấu bao nhiêu năm kể từ ngày ra đi tìm đường cứu nước, cứu dân, đã trở thành hiện thực.

Đặc biệt, điều đáng lưu tâm và khắc sâu nhất là: Khi Chủ tịch Hồ Chí Minh đọc Tuyên ngôn Độc lập, đến đoạn nhắc: “Từ Quảng Trị đến Bắc kỳ hơn hai triệu đồng bào ta bị chết đói”… Trong khoảnh khắc đó, cả biển người trên Quảng trường Ba Đình bỗng yên lặng và Người nhận ra thoáng giây yên lặng ấy, có lẽ Chủ tịch Hồ Chí Minh tưởng rằng mình nói giọng xứ Nghệ, đồng bào nghe không rõ, nên Người ngừng đọc và hỏi: Đồng bào nghe rõ tiếng tôi không? Và liền ngay sau đó, mấy chục vạn người dự mít tinh đồng thanh một lời đáp vang dậy như sấm vang: Có!

Lời hỏi và lời đáp tỏ rõ sâu sắc sự thông cảm, đồng cảm, hòa hợp giữa vị Lãnh tụ kính yêu và đồng bào cả nước. Vị lãnh tụ Nguyễn Ái Quốc - Hồ Chí Minh mà nhiều người dân chỉ mới nghe tên, chưa được gặp bao giờ trở nên rất gần gũi, thân thương với Nhân dân. Người cảm nhận rõ tiếng đồng loạt trả lời khi Người hỏi là biểu thị sự nhất trí, quyết tâm, đồng lòng của Nhân dân ta là hoàn toàn ủng hộ Cụ Hồ, ủng hộ Chính phủ lâm thời của nước Việt Nam vừa giành độc lập, còn non trẻ và bề bộn bao nhiêu công việc đối nội, đối ngoại lúc bấy giờ. Bởi vì Người đã nhận thấy tiềm năng, sức mạnh đoàn kết rất quý báu của các tầng lớp nhân dân Việt Nam ta đã góp phần to lớn, cũng như quyết định mọi thắng lợi của sự nghiệp cách mạng, không chỉ cho trước đây mà còn cho cả hôm nay và mai sau.

Bản Tuyên ngôn Độc lập vẫn còn nguyên giá trị lịch sử và thời đại sâu sắc, trở thành niềm tự hào vô hạn của dân tộc ta, di sản tinh thần vô giá của thời đại, trở thành động lực - sức mạnh dân tộc trong xây dựng và bảo vệ Tổ quốc Việt Nam xã hội chủ nghĩa, vững tin đi theo con đường mà Đảng và Bác Hồ đã lựa chọn.

Hiện nay, toàn Đảng, toàn dân ta đã và đang tiếp tục đẩy mạnh sự nghiệp đổi mới toàn diện trong bối cảnh tình hình thế giới và khu vực sẽ còn nhiều diễn biến rất phức tạp, tác động trực tiếp đến nước ta, tạo ra cả thời cơ và thách thức. Để tận dụng, phát huy tốt nhất thời cơ, thuận lợi, vượt qua khó khăn, thách thức, toàn Đảng, toàn dân, toàn quân đoàn kết một lòng với quyết tâm cao, phát huy sức mạnh đoàn kết toàn dân tộc, đẩy mạnh toàn diện, đồng bộ công cuộc đổi mới, phấn đấu sớm đưa nước ta cơ bản trở thành nước công nghiệp theo hướng hiện đại; nâng cao đời sống của nhân dân. Kiên quyết, kiên trì đấu tranh bảo vệ vững chắc độc lập, chủ quyền, thống nhất, toàn vẹn lãnh thổ của Tổ quốc Việt Nam xã hội chủ nghĩa./.